Już wkrótce na antenie Polsat Viasat Explore zadebiutuje kolejna odsłona ulubionego przez widzów programu „Australijscy poszukiwacze złota”. Aby uczcić tę premierę, przedstawimy tu porównanie historii wydobycia złota w Australii oraz na naszym rodzimym podwórku, czyli w Europie Środkowej i Wschodniej. Premiera kolejnego sezonu „Australijskich poszukiwaczy złota” 7 sierpnia o 21:00 na kanale Polsat Viasat Explore.
Jak i kiedy po raz pierwszy odkryto złoto?
Do odkrycia pierwszych złóż złota w Australii doszło w 1851 roku w Bathurst w Nowej Południowej Walii. Wydarzenie to zapoczątkowało australijską gorączkę złota. Setki tysięcy poszukiwaczy z różnych zakątków świata – Wielkiej Brytanii, Polski, Niemiec, a nawet Kalifornii szukało szczęścia i na nowo zdefiniowało tożsamość narodową Australii.
Z kolei wydobycie szlachetnego kruszcu na terenach Europy Środkowej i Wschodniej ma zdecydowanie dłuższą historię, która sięga czasów neolitu. Europejska gorączka złota swoje pierwsze apogeum osiągnęła w czasach Imperium Rzymskiego, a działalność wydobywcza była kontynuowana
w średniowieczu i renesansie. Godne uwagi obszary wydobycia złota obejmowały Transylwanię
w północno-zachodniej Rumunii i Bohemę – jedną z trzech historycznych ziem czeskich, wchodzącą wraz z Morawami i Śląskiem Czeskim w skład dzisiejszej Republiki Czeskiej.
Jak wygląda skala złóż złota na poszczególnych kontynentach?
Od momentu odkrycia kruszcu, Australia jest głównym światowym producentem złota z dużymi, bogatymi złożami położonymi głównie w Wiktorii i Australii Zachodniej z regionem Kalgoorlie nazywanym Złotą Milą, produkującym znaczne ilości tego drogocennego metalu.
Europa Środkowo-Wschodnia nie jest powszechnie znana z działalności wydobywczej w porównaniu
z innymi regionami, takimi jak właśnie Australia, Afryka czy części Ameryki Północnej i Południowej. Chociaż region ten ma długą historię pozyskiwania kruszcu, to niektóre kraje mają dość ograniczone rezerwy, a wydobycie koncentruje się na mniejszych, wysokiej jakości złożach i operacjach na małą skalę. Kraje, które w przeszłości posiadały znane złotonośne tereny, to Rumunia (projekt Roșia Montană), Bułgaria (kopalnia Chelopech i projekt Krumovgrad Gold), Serbia (górna strefa Cukaru Peki), Węgry (region Bánát) i Słowacja (Kremnica).
Czym różniły się techniki wydobywcze w poszczególnych krajach?
Podczas australijskiej gorączki złota większość wydobycia prowadzono przy użyciu technik górnictwa aluwialnego (złoża aluwialne to złoża osadowe, powstałe z materiału naniesionego przez cieki wodne). Górnicy wydobywali cząstki złota z rzek i strumieni za pomocą patelni lub prostego sprzętu, takiego jak śluzy. Wraz ze wzrostem zainteresowania poszukiwaniami kruszcu, stosowano również bardziej zaawansowane techniki, takie jak wydobycie głębinowe i hydrauliczne.
Z kolei w Europie Środkowo-Wschodniej przy pozyskiwaniu złota stosowano różne techniki
w zależności od warunków geologicznych. Powszechne były podziemne metody wydobywcze, takie jak górnictwo sztolniowe i szybowe. Ponadto stosowano również metody odkrywkowe polegające na wydobywaniu złota ze złóż aluwialnych.
Jak wydobycie złota wpłynęło na osadnictwo i populację?
Gorączka złota w Australii odegrała znaczącą rolę w rozwoju kraju, prowadząc do tego, że osady górnicze szybko przekształciły się w tętniące życiem miasta. Tymczasem w Europie Środkowej
i Wschodniej miasta i regiony górnicze przeżywały swój największy rozwój gospodarczy w okresach aktywnego wydobycia.
Co wiemy dziś o wydobyciu złota na drugim końcu świata i na naszym podwórku?
Wydobycie złota nadal jest znaczącą gałęzią przemysłu w Australii, która jest jednym z najważniejszych jego producentów na świecie, a główne operacje wydobywcze koncentrują się w Australii Zachodniej, Queensland i Nowej Południowej Walii.
Europejska produkcja kruszcu od lat podlega wahaniom. Podczas gdy niektóre operacje wydobywcze są kontynuowane w krajach takich jak Serbia, Macedonia i Bułgaria, ogólny poziom jego pozyskiwania jest znacznie niższy niż na antypodach i w innych rejonach świata.
Jeśli poczuliście już gorączkę złota, to kanał Polsat Viasat Explore zaprasza na kolejną odsłonę serii „Australijscy poszukiwacze złota” w poniedziałek, 7 sierpnia o 21:00. Kolejne odcinki w poniedziałki
o tej samej porze (po dwa odcinki).
