Liczba uczestników IKE na koniec 2021 roku wynosiła 796 tysięcy osób, które zgromadziły ponad 13 miliardów złotych oszczędności. Skoro aż tyle osób interesuje się tą formą zabezpieczenia emerytalnego, to oznacza, że warto poznać zasady jego funkcjonowania. Czym więc jest IKE i na jakiej zasadzie można tam oszczędzać?
IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne to dobrowolna forma ubezpieczenia społecznego w Polsce, stanowiąca tzw. III filar systemu emerytalnego, która jest dostępna w naszym kraju od 2004 roku.
Zalety IKE
Do najważniejszych zalet IKE należy zaliczyć:
- Oszczędność dodatkowych środków na emeryturę – oszczędności na emeryturę, może gromadzić każdy, kto ukończył 16 lat. Należy jednak wiedzieć, że osoby małoletnie mogą dokonywać wpłat tylko w roku kalendarzowym, w którym uzyskują dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę.
- Dowolność wpłat – decyzja o ustaleniu minimalnej pierwszej wpłaty zależy od instytucji finansowej, która oferuje produkt. Na przykład w Caspar TFI minimalna pierwsza wpłata wynosi 1000 zł, a kolejne przynajmniej 100 zł. Wpłat można dokonywać z dowolną częstotliwością i o dowolnej wysokości, do ustalonego w danym roku limitu wpłat. Wpłaty dokonywane na IKE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok, określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone. Minister Rodziny i Polityki Społecznej co roku publikuje w Monitorze Polskim limit kwoty wpłat na IKE w roku następnym. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 13 października 2022 r., opublikowanym w Monitorze Polskim 25 października 2022, w roku 2023 limit wpłat na IKE wynosi 20 805 zł. W 2022 r. jest to 17.766 zł. Ponadto wpłaty dokonywane przez małoletniego na IKE nie mogą przekroczyć dochodów uzyskanych przez niego w danym roku, z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę, i nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.
- Możliwość wycofania środków w dowolnym momencie – środki można wycofać w dowolnym czasie, jednak ze względów podatkowych najkorzystniej jest je wypłacić po ukończeniu 60 lat lub po nabyciu uprawnień emerytalnych i ukończeniu 55 roku życia.
- Zabezpieczenie bliskich – zgromadzone środki na koncie podlegają dziedziczeniu i są zwolnione z podatku od spadków i darowizn. Zawierając umowę o prowadzenie IKE oszczędzający może wskazać osobę (lub kilka osób), której zostaną wypłacone środki po jego śmierci. Taką dyspozycję można w każdym czasie zmienić. Natomiast, gdy oszczędzający nie wyznaczy takiej osoby, środki zgromadzone na IKE przypadają spadkobiercom.
- Brak podatku od zysków kapitałowych – przy wypłacie środków po osiągnięciu wieku emerytalnego nie zostanie naliczony tzw. podatek Belki. Oprócz spełnienia warunku wieku, oszczędzający muszą również: dokonywać wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych albo dokonać wpłaty ponad połowy wartości wszystkich wpłat na IKE nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty.
Gdzie założyć IKE?
Z danych Komisji Nadzoru Finansowego wiadomo, że na koniec 2021 r. w Polsce funkcjonowało 796,5 tys. IKE, na których zgromadzono aktywa o wartości 13,5 mld zł. Średnia wartość aktywów przypadających na statystycznego uczestnika zwiększyła się w 2021 roku o 5% – oszczędzający wpłacili 2,2 mld zł składek – o 0,3 mld zł więcej niż w 2020 r. i najwięcej w okresie ostatnich 5 lat.
Biorąc pod uwagę wartość zgromadzonych aktywów według rodzaju instytucji i produktu na koniec 2021 r. okazuje się, że najwięcej środków IKE, ulokowanych było w (dane KNF):
- towarzystwach funduszy inwestycyjnych: 4 539,1 mln zł,
- domach maklerskich: 3 251,6 mln zł,
- zakładach ubezpieczeń: 3 066,5 mln zł,
- bankach: 2 436,5 mln zł,
- powszechnych towarzystwach emerytalnych: 172,2 mln zł.
Okazuje się więc, że najwięcej środków ulokowanych na IKE jest w funduszach inwestycyjnych, takich jak na przykład Caspar TFI.
Zastrzeżenia prawne
Niniejsza wiadomość ma charakter informacyjny oraz reklamowy i nie stanowi oferty w rozumieniu Kodeksu Cywilnego, ani usługi doradztwa finansowego, prawnego i podatkowego. Nie należy jej traktować jako rekomendacji dotyczącej instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców. Materiały i informacje prezentowane w niniejszym dokumencie służą jedynie celom informacyjnym, reklamowym lub promocyjnym i nie powinny być wyłączną podstawą podejmowania jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych. W szczególności, informacje te nie stanowią rekomendacji inwestowania w jakiekolwiek instrumenty finansowe ani usługi doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 328), jak również oferty w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.). Caspar TFI oraz Caspar Asset Management SA informują, że z każdą inwestycją wiąże się ryzyko.
